શું તમારા બાળકોને ચોકલેટ, કેક, કેન્ડી અથવા આઈસ્ક્રીમ ખાવાનું ગમે છે? આમાં વપરાતા સિન્થેટિક કલર ‘રેડ ડાય 3’ પર અમેરિકા દ્વારા તાજેતરમાં પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. તેને ‘રેડ નંબર 3’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે અને તેનો ઉપયોગ ખોરાક અને પીણાંને તેજસ્વી લાલ રંગ આપવા માટે થતો હતો.
કેન્સરનું જોખમ
રેડ ડાય 3 પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો નિર્ણય સંશોધનના આધારે લેવામાં આવ્યો હતો, જેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે આ સિન્થેટિક રંગ કેન્સરનું કારણ બની શકે છે.
- પ્રયોગશાળા પરીક્ષણો: ઉંદરો પર હાથ ધરવામાં આવેલા અભ્યાસમાં આ રંગને કારણે કેન્સર થયું હતું.
- માનવ સ્વાસ્થ્ય પર અસરો: માનવીઓ પર તેની અસરો ન્યૂનતમ હોવા છતાં, યુએસ કાયદા અનુસાર, કોઈપણ કાર્સિનોજેનિક પદાર્થને ખોરાક અને પીણા ઉત્પાદનોમાં ઉપયોગમાં લેવાની મંજૂરી નથી.
બાળકોના સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમ
રેડ ડાઈ 3 ખાસ કરીને બાળકોના મનપસંદ ખોરાક જેમ કે કેન્ડી, કેક, બિસ્કિટ અને ફ્રોસ્ટિંગમાં ઉપયોગમાં લેવાય છે.
- જાહેર ચેતવણીઓ: આરોગ્ય સંસ્થાઓ, જેમ કે સેન્ટર ફોર સાયન્સ ઇન ધ પબ્લિક ઇન્ટરેસ્ટ, લાંબા સમયથી આ રંગને બાળકોના સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમી ગણાવે છે.
કેમ લેવાયો નિર્ણય?
યુએસ ફૂડ એન્ડ ડ્રગ એડમિનિસ્ટ્રેશન (એફડીએ)ના પ્રમુખ ડૉ. પીટર લુરીએ જણાવ્યું હતું કે લિપસ્ટિક જેવી સૌંદર્ય પેદાશોમાં રેડ ડાઈ 3નો ઉપયોગ પહેલાથી જ પ્રતિબંધિત હતો, પરંતુ બેબી ફૂડમાં તેને કાયદેસર રાખવામાં આવ્યો હતો, બીબીસીએ અહેવાલ આપ્યો હતો. હવે આ અસમાનતા દૂર થઈ ગઈ છે.
અન્ય દેશોમાં પણ પ્રતિબંધ
રેડ ડાઈ 3 પર પહેલાથી જ યુએસ તેમજ ઓસ્ટ્રેલિયા, ન્યુઝીલેન્ડ અને યુરોપિયન યુનિયનના કેટલાક દેશોમાં પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
પ્રતિબંધ સમય મર્યાદા
- ખાદ્ય ઉત્પાદનો: ખાદ્ય ઉત્પાદકોને 2027 સુધીમાં આ રંગનો ઉપયોગ બંધ કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે.
- દવા ઉત્પાદકો: દવાઓમાં તેનો ઉપયોગ 2028 સુધીમાં સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવો પડશે.
- ઈમ્પોર્ટેડ પ્રોડક્ટ્સ: યુએસમાં આવતા ઈમ્પોર્ટેડ ફૂડ્સમાં રેડ ડાઈ 3ના ઉપયોગ પર પણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવશે.
