આજકાલ પ્લાસ્ટિક આપણા જીવનનો એક ભાગ બની ગયું છે, પરંતુ તેના ખતરનાક પરિણામો પણ આવી રહ્યા છે. તાજેતરના અભ્યાસ મુજબ, વ્યક્તિ એક વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા 5.2 ગ્રામ અને વધુમાં વધુ 260 ગ્રામ માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ ગળી રહ્યો છે. તેનો અર્થ એ છે કે તમે દર અઠવાડિયે ક્રેડિટ કાર્ડની કિંમતનું પ્લાસ્ટિક ગળી રહ્યા છો. આ અભ્યાસ ઓસ્ટ્રેલિયાની ન્યુકેસલ યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસર ધવા પલાનીસામી દ્વારા હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો અને એઈમ્સમાં આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો.
માઇક્રોપ્લાસ્ટિક એ પ્લાસ્ટિકના ખૂબ નાના કણો છે, જે ખોરાક અને શ્વાસ દ્વારા આપણા શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે. આ ખતરનાક કણો નળના પાણી, બોટલના પાણી, મધ, મીઠું અને બીયરમાં પણ જોવા મળે છે. સીફૂડમાં આ સમસ્યા વધુ ગંભીર છે. મહાસાગરોમાં રહેલો પ્લાસ્ટિકનો કચરો દરિયાઈ જીવોના માધ્યમથી મનુષ્ય સુધી પહોંચે છે. આ સિવાય હવામાં હાજર માઇક્રોપ્લાસ્ટિક શ્વાસ દ્વારા પણ શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે.
AIIMSના પ્રોફેસર ડૉ. રીમા દાદાના જણાવ્યા અનુસાર, માઇક્રોપ્લાસ્ટિક આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિને નબળી પાડે છે. જેના કારણે ડાયાબિટીસ, થાઈરોઈડ, ન્યુરોલોજીકલ ડિસઓર્ડર અને કેન્સર જેવી ગંભીર બીમારીઓનું જોખમ વધી રહ્યું છે. તેનાથી વંધ્યત્વ પણ થઈ શકે છે.
પ્રોફેસર ધવાનો અભ્યાસ આ મુજબ નળના પાણી અને બોટલના પાણીમાં માઇક્રોપ્લાસ્ટિકનું સૌથી વધુ પ્રમાણ જોવા મળ્યું છે. ખાસ કરીને બોટલના પાણીમાં પ્લાસ્ટિકનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. આ સિવાય મીઠું, મધ અને ખાંડ જેવી વસ્તુઓ પણ પ્લાસ્ટિકથી દૂષિત થાય છે.
રક્ષણ માટે શું કરવું?
માઇક્રોપ્લાસ્ટિકના જોખમોથી બચવા માટે પ્લાસ્ટિકની વસ્તુઓનો ઓછો ઉપયોગ કરો. ફિલ્ટર કરેલું પાણી પીઓ અને કુદરતી સ્ત્રોતોમાંથી ખોરાક ખાઓ. માઈક્રોપ્લાસ્ટિક્સથી પોતાને બચાવવું જરૂરી છે, નહીં તો તે આપણા સ્વાસ્થ્યને ગંભીર નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.