કફ આપણા અનુનાસિક માર્ગોમાં સ્થિત પેશીઓ દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે. તે ઘણીવાર માત્ર એક ઉપદ્રવ તરીકે જોવામાં આવે છે, પરંતુ કફ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. મૂળભૂત રીતે તે રક્ષણાત્મક અવરોધ તરીકે કામ કરે છે, ધૂળ, સૂક્ષ્મજંતુઓ, વાયરસ અને અન્ય કણોને શ્વસનતંત્રના ઊંડા ભાગોમાં પહોંચતા અટકાવે છે.
આપણા અનુનાસિક લાળમાં હાજર લાઇસોઝાઇમ અને લેક્ટોફેરીન જેવા ઉત્સેચકોમાં પણ એન્ટિમાઇક્રોબાયલ ગુણ હોય છે. તેઓ જીવાણુના કોષોને તોડી નાખે છે અને સૂક્ષ્મજંતુઓના વિકાસને મર્યાદિત કરવામાં મદદ કરે છે. આ રક્ષણાત્મક ભૂમિકા કફને સંરક્ષણની એક મહત્વપૂર્ણ રેખા બનાવે છે, ભલે આપણે બીમાર ન હોઈએ. આપણા અનુનાસિક માર્ગોના પેશીઓ દ્વારા કફના ઉત્પાદનની સતત પ્રક્રિયા એ ક્રિયામાં શરીરની કુદરતી સંરક્ષણ પદ્ધતિનું ઉદાહરણ છે.
તમારા કફના વિવિધ રંગો તમારા સ્વાસ્થ્ય વિશે શું કહે છે તે અહીં છે:
સ્વચ્છ કફ
તંદુરસ્ત નાક માટે આધારરેખા. તેમાં મોટાભાગે પાણીનો સમાવેશ થાય છે, જે પ્રોટીન, ક્ષાર અને કોષો સાથે જોડાઈને અનુનાસિક માર્ગોને ભેજયુક્ત રાખે છે અને કણો માટે અવરોધ બનાવે છે. એલર્જી અને વાઈરલ ઈન્ફેક્શનના શરૂઆતના દિવસોમાં સ્પષ્ટ કફનું વધુ ઉત્પાદન થઈ શકે છે. જ્યારે તમારું શરીર પેથોજેન્સ પર પ્રતિક્રિયા આપે ત્યારે પણ આવું થઈ શકે છે.
સફેદ કફ
ઘણીવાર વાયુમાર્ગ અવરોધની નિશાની. અનુનાસિક પેશીઓની બળતરા કફના પ્રવાહને ધીમો પાડે છે, જેના કારણે તે ઘટ્ટ થાય છે. આ સામાન્ય રીતે ચેપની શરૂઆતનો સંકેત આપે છે, જેમ કે શરદી, કારણ કે તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ સક્રિય થવાનું શરૂ કરે છે.
પીળો કફ
સૂચવે છે કે તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ સક્રિયપણે ચેપ સામે લડી રહી છે. ચેપ પર હુમલો કરવા માટે મોકલવામાં આવેલા શ્વેત રક્તકણો મૃત્યુ પામે છે અને ઉત્સેચકો છોડે છે જે કફને પીળો રંગ આપે છે.
તીવ્ર રોગપ્રતિકારક પ્રતિભાવના પરિણામે લીલો કફ તે થાય છે. લીલો રંગ માયલોપેરોક્સિડેઝ નામના એન્ઝાઇમમાંથી આવે છે, જે ન્યુટ્રોફિલ્સ (શ્વેત રક્તકણોનો એક પ્રકાર) દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે. આ એન્ઝાઇમ ચોક્કસ પરમાણુ ઉત્પન્ન કરે છે જે પેથોજેન્સનો નાશ કરે છે.
લાલ અથવા ગુલાબી રંગ:
કફનો ગુલાબી અથવા લાલ રંગનો અર્થ છે કે તેમાં લોહી હાજર છે. જ્યારે નાકની પેશીઓ સુકાઈ જાય અથવા ક્ષતિગ્રસ્ત થઈ જાય ત્યારે આવું ઘણીવાર થાય છે.
કાળો કફ
આ દુર્લભ છે અને તે ગંભીર સમસ્યાઓની નિશાની હોઈ શકે છે – જેમ કે ફંગલ ચેપ અથવા કાળા પદાર્થ અથવા સિગારેટના ધુમાડા જેવા પ્રદૂષકોના વધુ પડતા સંપર્કમાં.
